پلتفرم‌های توسعه low-code/no-code (کم-کد/بدون کد) از جمله محیط‌های توسعه نرم‌افزار بصری به شمار می‌روند که توسعه‌دهندگان شرکت‌ها و توسعه‌دهندگان شهروندی را قادر می‌سازند بخش‌های اپلیکشین را انتقال بدهند، به یک‌دیگر متصل‌شان کرده و اپ‌های موبایل یا وب درست کنند. این پلتفرم‌ها اغلب به طور همزمان با روش‌های توسعه‌ای موردبحث قرار هستند که بازنمودشان می‌کنند.
روش‌های Modular کم-کد و بدون-کد به توسعه‌دهندگان حرفه‌ای اجازه می‌دهد بدون آنکه نیازی به کدنویسی خط به خط داشته باشند، به سرعت اپلیکیشن درست کنند. همچنین تحلیل‌گرهای کسب‌وکار، مدیران ادارات، صاحبان کسب‌وکارهای کوچک و دیگر افرادی را که توسعه‌دهنده نرم‌افزار نیستند، قادر می‌سازند اپلیکیشن درست کرده و آزمایش کنند. این افراد قادر می‌شوند با دانش کم یا بدون دانش زبان برنامه‌نویسی، کد ماشینی یا فرآیند توسعه بخش‌های قابل فیگ پلتفرم، اپلیکیشن درست کنند.
در هر دو صورت، با رابط کاربری گرافیکی (GUI) کاربرپسندی رو به رو هستند که بوسیله آن می‌توانند بخش‌ها و رابط‌های برنامه اپلیکشین (API) شخص ثالث را بهم متصل کنند. سازندگان اپلیکیشن می‌توانند ماژول‌ها را بازچینش و بارها امتحان کنند تا اپ موردانتظار به دست آید.
رشد پلتفرم‌های کم-کد/بدون-کد به دلیل نبود توسعه‌دهندگان حرفه‌ای نرم‌افزار و نیاز به بهبود در زمان فرآیند پروژه‌های توسعه رشد کرده‌اند تا مشکلات کسب‌وکاری به سرعت حل شوند.
کم-کد و بدون-کد چگونه کار می‌کنند؟
در روش رایج توسعه نرم‌افزار، برنامه‌نویسان خط به خط کدنویسی می‌کنند تا کارکردها و ویژگی‌های موردنظر در برنامه کامپیوتری یا اپلیکیشن را بسازند. این فرآیند مستلزم آن است که برنامه‌نویسان از زبان‌های کامپیوتری، محیط‌های توسعه، فرآیندهای بکارگیری و پروتکل‌های امتحان کردن دانشی عمیق داشته باشند.
پلتفرم‌های کم-کد و بدون-کد دربرگیرنده تمام روندهای پشت صحنه است. کاربران به صورت بصری بخش‌های قابل استفاده مجدد را انتحاب کرده و بهم متصل می‌کنند که نمایانگر گام‌ها یا قابلیت‌های خاصی هستند (که حاوی کد واقعی هستند) و بهم وصل کرده تا روند کاری کامپیوتری موردنظر به دست آید.
کاربران می‌توانند به گونه‌ای اپلیکیشن درست کنند که انگار درحال کشیدن فلوچارت بوده‌اند بجای آنکه برای هریک از کارکردها و قابلیت‌های موردنظر خط به خط کدنویسی کرده باشند. این پلتفرم‌ها همچنین به طور معمول ویژگی‌هایی دارند که امکان آزمایش کردن، نمونه‌سازی، امتحان کردن و بکاریگری را فراهم می‌کنند.
این نوع از توسعه اپ گاهی با نام توسعه پوینت-کلیک (اشاره-کلیک) یا توسعه کلیک شناخته می‌شود.
تفاوت‌های پلتفرم‌های کم-کد با پلتفرم‌های بدون کد
سیستم‌های کم-کد و بدون-کد مزیت‌های بنیادی یکسانی دارند ولی همانطور که از اسمشان پیداست، تفاوت کلیدی میان این دو روش توسعه اپ وجود دارد.
در توسعه کم-کد کاربران مجبورند تا حدی کدنویسی انجام دهند گرچه بسیار کمتر از آنچه که در توسعه اپ به طور سنتی لازم است. توسعه‌دهندگان و برنامه‌نویسان حرفه‌ای از کم-کد استفاده می‌کنند تا سریعتر اپ درست کنند و تمرکزشان را از کارهای برنامه‌نویسی ساده به کارهای پیچیده و خاص‌تر معطوف کنند که برای سازمان موثرتر و باارزش‌تر است. حرفه‌ای‌های غیر IT که تاحدی از دانش برنامه‌نویسی برخوردارند، نیز از ابزار کم-کد برای توسعه اپ‌های ساده یا کارکردهای بسط‌یافته در اپ بهره می‌برند.
بازار هدف توسعه بدون-کد کاربران غیرفنی در حرفه‌های مختلفی است که با نیازها و قوانین کسب‌وکار آشنا هستند ولی هیچ تجربه یا تجربه کمی در کدنویسی و مهارت‌های زبان برنامه‌نویسی دارند. این توسعه‌دهندگان شهروندی می‌توانند با استفاده از بدون-کد به راحتی و به سرعت به ساخت، آزمایش و بکارگیری اپ‌های کسب وکار خود بپردازند – تا آنجایی که ابزار موردنظر با این کارکرها یا قابلیت‌ها همسو باشند.
همچنین از نظر چگونگی استفاده توسط کاربران، بدون-کد و کم-کد تمایزاتی با هم دارند. از بدون-کد معمولا برای درست کردن اپ‌های فنی به منظور مدیریت کارکردهای ساده استفاده می‌شود. از کم-کد نیز برای همین موارد استفاده می‌شود ولی علاوه برآن برای درست کردن اپ‌هایی نیز استفاده می‌شود که فرآیندهای کلیدی کسب‌وکار یا سیستم‌های اصلی سازمانها مانند برخی تلفیقات و ابتکارات تحول دیجیتال را پیش می‌برند.
میان کم-کد و بدون-کد همیشه مرز مشخصی وجود ندارد – و این موضوع به خود پلتفرم‌های کم-کد و بدون-کد هم بسط پیدا می‌کند. بسیاری از تحلیل‌گران محصولات فناوری بدون-کد را بخشی از بازار کم-کد به حساب می‌آورند چرا که حتی قوی‌ترین پلتفرم‌ها هم برای توسعه اپلیکیشن و فرآیند بکارگیری به حدی از برنامه‌نویسی نیاز دارند. فروشندگان بیشتر میان قابلیت‌های پلتفرم کم-کد و بدون-کد تمایز قائل می‌شوند چون که محصولات خود را متناسب با گروه‌های مختلف مشتری تنظیم می‌کنند.
عموما، پلتفرم‌های بدون-کد نوعی تخصصی از پلتفرم ابری کم-کد هستند که در آن بخش‌های بصری موردنظر به کارکردهای صنعتی، خط مشخصی از کسب‌وکار (LOB) می‌پردازند یا از برندینگ شرکت خاصی پشتیبانی می‌کنند. از طرف دیگر، پلتفرم‌های کم-کد ممکن است به کمک توسعه‌دهندگان درون سازمانی نیاز داشته باشند تا تغییرات کوچکی در کد بک اند ایجاد کنند و در نتیجه اپ جدید با دیگر نرم‌افزارهای کسب‌وکار همسو باشد.
مزایای توسعه کم-کد برای صاحبان کسب‌وکار
پیاده‌سازی کم-کد به سرعت مزایای ملموسی را برای صاحبان کسب‌وکار به همراه می‌آورد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
افزایش چابکی و چالاکی:
به ساخت و بکارگیری سریع و راحت اپ‌های جدید بدون داشتن دانش عمیق برنامه‌نویسی کمک می‌کند. این امر به سازمانها کمک می‌کند تا چالاک‌تر نسبت به نیازهای متغیر کسب‌وکار پاسخگو باشند.
کاهش هزینه‌ها:
نیاز به منابع تخصصی برنامه‌نویسی را کاهش می‌دهد که می‌تواند به کاهش هزینه‌های توسعه بیانجامد. کم-کد همچنین به خودکارسازی کارهای تکراری کمک می‌کند و می‌تواند به کاهش پیش از پیش هزینه‌ها منجر شود.
تجربه بهتر کاربر:
به صاحبان کسب‌وکار اجازه می‌دهد اپ‌هایی متناسب با نیازهای خاص کاربران بسازند که به تجربه بهتر کاربر منجر می‌گردد.
بازاریابی سریعتر:
سرعت فرآیند توسعه اپ را بالا می‌برد و به سازمانها کمک می‌کند بازاریابی محصولات و خدمات جدید را با سرعت بالاتری انجام دهند.
افزایش دقت در تصمیم‌گیری:
با دسترسی به داده‌ها و بینش‌های در لحظه، صاحبان کسب‌وکار می‌توانند تصمیمات بهتر و داده-محوری بگیرند که می‌تواند به بهبود عملکرد کلی کسب‌وکار بیانجامد.
دسترسی به فناوری‌های نوین:
پلتفرم‌های کم-کد اغلب دارای طیف وسیعی از قالب‌های از پیش ساخته و ویژگی‌هایی هستند که می‌توانند به صاحبان کسب وکار در تلفیق سریع و راحت فناوری‌های نوین کمک کنند مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشینی و غیره.
موارد استفاده پلتفرم‌های توسعه کم-کد/بدون-کد
از پلتفرم‌های کم-کد و بدون-کد می‌توان برای ساخت اپ با اهداف مختلف کسب‌وکار یا فنی استفاده کرد – به شرط آنکه اپ ملزم به برنامه‌نویسی پیچیده‌ای نبوده و مستلزم شخصی‌سازی کم بوده یا اصلا نیازی به شخصی‌سازی نداشته باشد.
از این پلتفرم‌ها می‌توان برای توسعه اپ‌ها با هدف بهره‌وری عملیاتی استفاده کرد مانند کامپیوتری کردن فرآیندهای دستی و ورقه‌ای یا کمک به تلاش‌های مدیریت فرآیند کسب‌وکار. همچنین می‌توان از آنها برای مدرن‌سازی سامانه‌های قدیمی بهره جست که در نتیجه به سازمانها در پیش‌برد تحولات دیجیتالی‌شان، مهاجرتشان به سامانه ابری یا پشتیبانی از استفاده از فناوری‌های خلاقانه جدیدتری مانند IoT و هوش مصنوعی کمک خواهد کرد.
بعلاوه، از این پلتفرم‌ها می‌توان برای ساخت اپ‌های کسب‌وکار مورداستفاده کارگران و همچنین اپ‌های مورداستفاده شرکای کسب‌وکار بهره برد؛ همچنین می‌توان آنها را برای ساخت اپ‌های مشارکت مشتری بکار گرفت.
آینده توسعه کم-کد چیست (در 2023 و فراتر)؟
پیش‌بینی می‌شود رشد کم-کد به عنوان پدیده‌ای اجتماعی و فنی توسعه پیدا کند.
- طبق آخرین گزارش Gartner, Inc، انتظار می‌رود بازار جهانی فناوری‌های توسعه کم-کد در سال 2023 به 26.9 میلیارد دلار برسد (افزایشی 19.6 درصدی نسبت به 2022).
- انتظار می‌رود بازار جهانی کم-کد تا سال 2027 به حدود 65 میلیارد دلار و تا سال 2030 به 187 میلیارد دلار برسد. نرخ رشد مرکب سالانه آن بین 2020 تا 2030 برابر با 31.1 درصد می‌شود.
- پیش‌بینی می‌شود پلتفرم‌های اپلیکیشن کم-کد (LCAP) همچنان بزرگترین بخش بازار فناوری توسعه کم-کد را در سال 2023 در اختیار داشته باشند. برای مثال، از سال 2020 افزایشی 30 درصدی داشته و در 2020 5.8 میلیارد دلار ایجاد درآمد کرده اند.
